کوپه شماره ٧

این روزها که بحث صیغه مطرح شده است این سئوال را برای خودم تکرار می کنم که آیا صیغه همان ادامه فحشای مقدسی نیست که در دوران های مختلف تاریخ تمدن بشری وجود داشته است؟ با توجه به این که مدتی پیش به طور مفصل در ادامه تحقیقاتی که درباره نمادهای زنانگی در تاریخ و اسطورها داشتم بخشی که به ازدواج مربوط بود در این مورد تحقیق کردم. در این چند روز بخش کوتاهی از این تحقیقات در این مورد را بررسی کردم. شاید برای دوستان هم خواندن برخی از این مسائل جالب باشد.
ازدواج و انتخاب زوج یکی از اساسی ترین مسائلی است که بشر از روز نخست خلقت به آن توجه داشته است. براساس روایات همه ادیان انسان به صورت زوج آفریده شده است. زن و مرد. آدم و حوا، روایات سامی و مشی و مشیانه ای زردشتی یه و حوه عبری و ... این موضوعی است که در بحث پیش از تاریخ و تمدن بشری نیز وجود داشته و لازمه حیات جوامع بوده است. براساس مطالعات انسان شناسی و دیرینه شناسی نیز ازدواج یکی از ابداعات نیاکان کهن ما است. به نظر می رسد اتحاد زن و مرد از قدیمی ترین اتحادهایی بود که بین آدم ها رواج یافت. موضوعی که در طول حیات بشری گذشته از تولید مثل و ارضای حس جنسی به شکل پیمانی مقدس در آمد. در واقع بشر تنها به ازدواج به عنوان ارضای شهوات نگاه نمی کرد و همین این موضوع را تابع شرایط خاصی کرد. بشر اولیه در آغاز عصر تمدن و قانون گذاری از نخستین قوانینی که پایه گذاری قانون همسری و ازدواج بود. این قوانین علاوه بر جلوگیری از برخی جریانات را گرفت. بشر پس از گذر از دوره های ابتدایی انتخاب همسر و یا اتحاد میان مرد و زن به عنوان موقت و دائم سلسله قوانینی را وضع کرد که امروز ما به آن ها از قوانین ازدواج نام می بریم. این قوانین در عصر گذر از توتمیسم و در سایه انواع آیین ها و مذاهب شکل های متفاوتی به خود گرفت و گونه های مختلف آن در سطح جهان آن روزی شکل گرفت که مهمترین آن ها ازدواج های دائم و موقتی بود. ازدواج دائمی علاوه بر تفاوت هایی که در تمدن ها و ادیان مختلفی وجود دارد در گذر تاریخ یک شکل به خود گرفت. پیمانی که میان یک مرد و یک زن بسته می شد و که هر رابطه ای خارج از این پیمان میان هر کدان با مرد یا زن دیگری روی می داد به عنوان زنا پیمان شکنی بود. در کنار این پیمان دائمی یک نوع دیگری از ازدواج در میان تمدن ها رواج یافت که شکل پیمانی آن مانند ازدواج تابع شرایط سخت وفاداری نداشت. اما شکل فحشایی که به معنای بی بند و باری بود نیز نداشت. این گونه ازدواج که در بیشتر آن ها در پناه دین و باورهای مذهبی شکل می گرفت در تاریخ «فحشای مقدس» می گفتند . این گونه ازدواج که در آغاز به عنوان خشنودی خدایان و جلوگیری از فساد اخلاقی بود؛ در هر جامعه متفاوت بود. درباره سابقه این گونه ازدواج اطلاع چندانی موجود نیست. اما براساس منابع تاریخی در نخستین تمدن های بشری بخصوص اقوام سامی بین النهرین قوانینی در این باره وجود داشته است.
در دوره سومر : سومری ها یکی از قدیمی ترین اقوامی هستند که در جامعه بشری در منطقه میان دو رود دجله و فرات نزدیک به شش هزار سال پیش از میلاد مسیح زندگی می کردند. در سده چهارم پیش از میلاد مسیح اور ـ انگو قانون مذهبی سومری را براساس نام شمش خدای بزرگ سومری منتشر ساخت. شمش خدای بزرگ بین النهرین که مظهر آن خورشید بود. در شهر نیپور معابد باشکوهی برای او خدایانی زوج به نام انلیل و نیلیل ساخته بودند. در این تمدن خدای باکره ای یا خدای زنی با عنوان ایشتار می پرسیدند که در دوران بعد از سومری نیز در بابل پرستش می شود. ایشتار نماد باروری و جزو خدایان زایش است که نمونه های زیادی در تمدن های دیگر چون آفرودیت و ونوس یونان و رومی، ازیسس مصری ، ننه آب های عیلامی و آناهیتای ایرانی وجود دارد. در معابد این خدایان علاوه بر کاهنان مذهبی عده ای زن وابسته به معبد بودند که بعضی از آن ها خدمتگزار و برخی دیگر در سمت همسر خدایان بود. این زنان که اکثرا زیباترین دختران شهرها بودند برای مدتی موقت و یا دائمی در خدمت معبد مشغول بودند و در سایه خدایان نیازهای جنسی کاهنان و عبادت کنندگان را برآورده می کردند.
عیلام:عیلامی ها یکی دیگر از قدیمی ترین اقوامی هستند که تقریبا همزمان با سومری ها در منطقه ای آن سوتر از بین النهرین و از منطقه ای که امروزه به عنوان اروند رود می شناسیم تا داخل فلات ایران زندگی می کردند. براساس یافته های باستان شناسی این اقوام از نخستین اقوامی بودند که پیش از آریایی ها در ایران ساکن شدند و منطقه آن ها تا شهر سوخته در زابل امتد اد داشت. خدای بزرگ عیلامی ها این شوشیناک بود که نگاهبان شهر شوش پایتخت عیلامی ها بود. در معابد اینشوشیناک زنانی در خدمت بودند که به فحشای مقدس مشغول بودند.
مصر:تمدن مصر یکی دیگر از تمدن های بشری است که در سایه رود نیل شکل گرفت. در این تمدن خدایان با مظاهر مادی گوناگون پرستش می شد که مشهورترین آن ها ایزیس و اوزوریس خواهر و برادری بودند که در اساطیر از به عالم مردگان می رفتند و باز می گشتند و با یکدیگر ازدواج می کردند.این دو نماد رود نیل و دلتای آن بودند.در مصر نیز در برخی از دوران ها دختران و زنان دارای اهمیت زیادی بودند جمعی از دختران در خدمت معبد در می آمدند .
فحشای مقدس در دیگر تمدن ها: این رسم در بسیاری از معابد دنیای کهن وجود داشته است. دختران معبد در بابل که دوره بعد از سومری ها در بین النهرین ساکن شدند؛ وجود داشتند. زنانی که در معبد ایشتار و بعل خدای بزرگ بابلی ها به خدمت گرفته شد و زنای مقدس را انجام می دادند. براساس گفته هرودوت بر هر زن بابلی واجب بود که در مدت زندگی یکبار در معبد ایشتار بنیشیند و با یک مرد بیگانه ارتباط جنسی برقرار کند. علاوه بر این فحشای مقدس رواج داشت.
در میتانی و فنیقیه در منطقه ای که امروز لبنان و سوریه است بود، نیز زیباترین دختران و پسران به ازدواج مقدس معبد در می آمدند.
فحشای مقدس در شرق:در هند کهن معابدی وجود داشت که زنان خود را نذر و وقف آن می کردند. گاهی زنان متشخصی بودند که ثروت زیادی داشتند و به انواع هنرها آراسته بودند.... ادامه دارد
این بحث طولانی است که اگر قرار باشد در یک پست به آن پرداخت از حوصله خارج می شود، قسمت دوم این بحث ادامه فحشای مقدس در تاریخ و ازدواج از دید ادیان الهی و ایرانیان و حکومت های غربی مورد بررسی قرار داده می شود.
پس پی نوشت: درباره منابع این تحقیق هم خواهم نوشت.

Labels: فحشای مقدس